Nasza pamięć nie jest jednolita. Składa się ona (najprościej
rzecz ujmując) z trzech części: pamięci krótkotrwałej, operacyjnej i
długotrwałej. Zapamiętywanie przez nasz umysł informacji, które pojawiły się na
końcu potwierdza istnienie pamięci krótkotrwałej. Mamy tu bowiem do czynienia z
charakterystycznym dla tego rodzaju pamięci, tzw. efektem świeżości. Pokazuje
on, że to, co pojawiło najbliżej momentu, w którym zaczęliśmy sobie
przypominać, jest pamiętane najlepiej. Z kolei efekt pierwszeństwa jest
argumentem przemawiającym za istnieniem pamięci długotrwałej i pokazuje, że
pamiętamy to, co pojawiło się na początku.
efekt pierwszeństwa – silniejsze oddziaływanie
argumentów przekazanych jako pierwsze z kolei.
efekt świeżości - silniejsze oddziaływanie argumentów przekazanych na końcu
Efekt pierwszeństwa wiąże się z występowaniem tzw. hamowania proaktywnego. Zapisane w strukturach pamięci informacji z pierwszego przekazu utrudnia zapamiętywanie informacji zawartych w przekazie późniejszym. (Alternatywnie efekt pierwszeństwa wyjaśnić można zachodzeniem bardziej aktywnego procesu: komunikaty podane jako pierwsze i zaakceptowane przed odbiorcę powodują, że odrzuca on następne, sprzeczne z nimi wiadomości, uważając je za tendencyjne lub mało wiarygodne). Kiedy jednak pierwszy przekaz miał miejsce stosunkowo dawno i podmiot nie pamięta już zbyt dobrze jego treści, hamowanie proaktywne jest bardzo słabe i znaczenia nabiera efekt świeżości. To czego podmiot dowiedział się przed chwilą, staje się wówczas dominującą treścią jego aktualnej świadomości i w znacznym stopniu determinuje podejmowane decyzje.
Prawdopodobieństwo wystąpienia efektu pierwszeństwa
rośnie także wtedy, gdy jeden nadawca przekazuje oba komunikaty oraz gdy
informacje z przekazów są nowe dla odbiorcy. Szansa wystąpienia efektu
świeżości rośnie natomiast wtedy, kiedy wspomniane informacje są już wcześniej
znane odbiorcy, oraz w warunkach, w których odbiorca zostaje uprzedzony
wynikających z ulegania efektowi pierwszeństwa (Holland, ’58 ).efekt świeżości - silniejsze oddziaływanie argumentów przekazanych na końcu
Efekt pierwszeństwa wiąże się z występowaniem tzw. hamowania proaktywnego. Zapisane w strukturach pamięci informacji z pierwszego przekazu utrudnia zapamiętywanie informacji zawartych w przekazie późniejszym. (Alternatywnie efekt pierwszeństwa wyjaśnić można zachodzeniem bardziej aktywnego procesu: komunikaty podane jako pierwsze i zaakceptowane przed odbiorcę powodują, że odrzuca on następne, sprzeczne z nimi wiadomości, uważając je za tendencyjne lub mało wiarygodne). Kiedy jednak pierwszy przekaz miał miejsce stosunkowo dawno i podmiot nie pamięta już zbyt dobrze jego treści, hamowanie proaktywne jest bardzo słabe i znaczenia nabiera efekt świeżości. To czego podmiot dowiedział się przed chwilą, staje się wówczas dominującą treścią jego aktualnej świadomości i w znacznym stopniu determinuje podejmowane decyzje.
1.pamięć sensoryczna (ultrakrótka) - jest to
pamięć związana z receptorami (dotyk, wzrok); wyróżniamy: ikoniczną (zw. ze
wzrokiem), echo (zw. z poszczególnymi zmysłami);
2.pamięć krótkotrwała - trwa przeważnie 15-30sek. bez koncentracji. STM - świeża (pierwotna).
7 +- 2 wyrazy możemy zapamiętać;
3. pamięć długotrwała - może przechowywać informację bardzo długo. LTM - trwała; dzieli się na
semantyczną (ogólna wiedza pojęciowa o świecie) i epizodyczną (wspomnienia przeżyć danej jednostki)
2.pamięć krótkotrwała - trwa przeważnie 15-30sek. bez koncentracji. STM - świeża (pierwotna).
7 +- 2 wyrazy możemy zapamiętać;
3. pamięć długotrwała - może przechowywać informację bardzo długo. LTM - trwała; dzieli się na
semantyczną (ogólna wiedza pojęciowa o świecie) i epizodyczną (wspomnienia przeżyć danej jednostki)
